Vietnam ekonomisi, Çin’den sonra son yılların en hızlı büyüyen ikinci ekonomisi olmasıyla dikkat çekiyor. Son beş yılda ülke ekonomisi yaklaşık yüzde 8,4 oranında büyüme gösterdi. Vietnam’ın 84’üncü fasıl bazında makine ithalatı 2008 yılında yüzde 26,8 artarak 11 milyar dolar seviyesinde kaydedildi. 2010 yılında Vietnam’a makine ve aksamları ihracatımız ise yüzde 11,5 artarak 4,2 milyon dolar oldu.
Güneydoğu Asya’da Çinhindi yarımadasının doğu kesiminde yer alan Vietnam, kuzeyde Çin Halk Cumhuriyeti, batıda Laos, Kamboçya ve Tayland Körfezi, güney ve doğuda Güney Çin Denizi ve Tonkin Körfezi ile çevrilidir. 3 bin 444 km sahil şeridi olan Vietnam’ın Kamboçya ile bin 228 kilometre, Çin ile bin 281 kilometre ve Laos ile 2 bin 130 kilometre sınırı bulunuyor. Vietnam’da 59 eyalet ve bu eyaletler ile aynı statüde olan beş şehir idaresine sahip merkezi yönetim birimi var. Şehir idaresine sahip merkezi yönetim birimleri ise Can Tho, Da Nang, Ha Noi, Hai Phong, Ho Chi Minh City’dir. Vietnam’ın eyaletleri arasında en fazla nüfusa sahip olanı, şehir idaresi statüsünde olan Ho Chi Minh City’dir.
Genç ve dinamik nüfus
2008 yılı itibariyle Vietnam’ın nüfusu 86,1 milyon kişiye ulaştı. Bir önceki nüfus sayımına göre (1999) nüfus yaklaşık 9,5 milyon artış gösterdi. 15 yaş altı nüfus toplam nüfusun yüzde 25’ini oluşturuyor. 15–64 yaş gurubundaki nüfus toplam nüfusun yüzde 68,6’sını oluştururken, bu oran aynı zamanda çalışabilir iş gücüne de karşılık geliyor. Son on yılda yıllık nüfus artış hızı yüzde 1,3 oranındadır. Vietnam nüfus yoğunluğu bakımından Güneydoğu Asya’da Singapur ve Filipinler’den sonra 3’üncü sırada geliyor. Kilometre başına ortalama 231 kişilik nüfus yoğunluğuna sahiptir. Nüfusun yüzde 73’ü kırsal kesimde ve ülkenin iki büyük pirinç üretim deltasında yoğunlaşmış olarak yaşıyor.
Okuma yazma oranı yüksek
Ülkede okuma yazma oranı oldukça yüksek. 15 yaş ve üzeri nüfusun okuma yazma oranı yüzde 93,5 olup kadın nüfusta bu oran yüzde 91,3, erkek nüfusta ise yüzde 95,8’dir. Son yıllarda önemli artışlar olsa da ülkede yüksek okul ya da üniversite eğitimine sahip nüfus oldukça az. Ayrıca çalışabilir iş gücünün yaklaşık yüzde 80’i vasıfsız kişilerden oluşuyor. Vietnam’da 54 ayrı etnik grup yaşıyor. Nüfusun yüzde 88’ini Viet ve Kihn adı verilen etnik grup oluştururken, bu grup çoğunlukla ülkenin alçak kesimlerinde yaşamını sürdürüyor. Diğer etnik gruplar ise (yaklaşık 5,5 milyon kişi) ülkenin yüksek ve dağlık kesiminde yerleşikler
Büyüme oranı çok yüksek
Vietnam özellikle savaş sonrasında, ekonomisinde ve uluslararası sisteme entegrasyonunda önemli aşamalar kaydetti. 1986 yılında Komünist Parti’nin 6’ncı kongresinde kabul edilen ekonomik değişim (Doi Moi) politikası ile özel sektörün desteklenmesi kararı alındı ve bu yönde politikalar geliştirildi. Son yıllarda ekonomik büyüme ortalama yüzde 7–8 civarındadır. Bu oran sanayi üretiminde yüzde 14-15’dir. Vietnam dünyada en yüksek büyüme oranına sahip ülkelerden biridir.
İş gücü tarım sektöründe yoğunlaşıyor
2010 yılında Vietnam ekonomisinde reel GSYİH içinde yüzde 41,1 paya sahip olan sanayi, ülkenin en büyük sektörü konumundadır. Petrol, madencilik, inşaat ve tekstil en önemli sanayi sektörlerinin başında geliyor. Tarım sektörünün GSYİH içindeki payı ise yüzde 20,6 oranındadır. Vietnam’ın en önemli ihraç malları arasında kahve, pirinç ve biber gibi tarımsal ürünler bulunuyor. Tarım sektörünün GSYİH içindeki payı oldukça düşük olmasına rağmen toplam iş gücünün yüzde 54’ü tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörlerinde çalışıyor. İş gücü açısından bakıldığında Vietnam bir tarım toplumu özelliği arz ediyor. Hizmetler sektörünün reel GSYİH içindeki payı yüzde 38,3 oranındadır. Son yıllarda hizmetler sektöründeki artış GSYİH ile aynı oranda gerçekleştiğinden toplam içerisindeki payı fazla değişme göstermedi.
Vietnam’ın makine ihracatında 30. sıradayız
Vietnam’ın 2008 yılında makine ihracatı 2007 yılına göre yüzde 65,9 artarak 2,6 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. 2008 yılında Vietnam’ın makine ihracatında ilk sırada yer alan ülkeler Tayland, Japonya, ABD ve Çin oldu. Vietnam’ın 2008 yılında makine ihracatı gerçekleştirdiği ilk on ülke arasında en fazla ihracat artışı Filipinler’de yaşandı. 2008 verilerine göre; Türkiye Vietnam’ın makine ihracatında 30’uncu sırada yer alıyor. 2008 yılında Vietnam’ın makine ve aksamları ihracatında ilk sırayı 1,3 milyar dolar ile “matbaacılığa mahsus baskı makineleri, yardımcı makineler” aldı.
Makine ihracatımız yüzde 11 arttı
Vietnam’ın 84’üncü fasıl bazında makine ithalatı 2008 yılında yüzde 26,8 artarak 11 milyar dolar seviyesinde kaydedildi. Çin, Japonya, Singapur ve Kore makine ithal ettiği başlıca ülkelerdir. Vietnam’ın 2008 yılında makine ithalatı arasında başlıca kalemler “matbaacılığa mahsus baskı makineleri, yardımcı makineler”, “otomatik bilgi işlem makineleri, üniteleri” ile “kendine özgü fonkisyonlu makine ve cihazlar”dır. 2010 yılında Vietnam’a makine ve aksamları ihracatımız yüzde 11,5 artarak, 4,2 milyon dolar oldu. Vietnam’dan makine ithalatımız ise 2010 yılında yüzde 97,4 artarak 64,4 milyon dolar seviyesine yükseldi.
2010 yılı genel ihracatımız 106 milyon dolar
Ülkemiz ile Vietnam arasındaki dış ticaret hacmi 2010 yılında 857,5 milyon dolar kaydedildi. Söz konusu ülkeden ithalatımız 2009 yılında yüzde 3, 2010 yılında ise yüzde 64,5 artmıştır. Vietnam’a ihracatımız da 2008 yılında bir önceki seneye göre yüzde 100,6 artış gösterirken 2009 yılında bir önceki seneye göre yüzde 23,2 artış kaydedildi. 2010 yılında ise ihracatımızda yüzde 44 azalma görüldü. Vietnam’a yönelik ihracatımız 2010 yılında yüzde 43,9 azalarak 106 milyon dolar gerçekleşti. Söz konusu ülkeye gerçekleştirdiğimiz ihracatta ilk sırayı 21,4 milyon dolar ile “etler ve yenilen sakatat” alıyor. Vietnam’a gerçekleşen ilk on ihraç kalemi arasında en fazla “hububat” ile “bakır ve bakırdan eşya” sektörlerinde artış yaşandı. Vietnam’dan ithalatımız 2010 yılında yüzde 64,5 artarak 751,3 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Vietnam’dan ithal ettiğimiz ürünler arasında en büyük payı 142,8 milyon dolar ile “dokumaya elverişli suni ve sentetik lifler” alıyor. Bu üründe 2010 yılında bir önceki seneye göre yüzde 47,6 ithalat artışı yaşandı. “Makine ve aksamları” ithalatı 64,4 milyon dolar ile Vietnam’dan gerçekleştirdiğimiz ithalat kalemleri arasında 5’inci sırada yer alıyor.
En çok “matbaacılığa mahsus baskı makineleri” ihraç ediyoruz
Vietnam’a 84’üncü fasıl itibariyle gerçekleştirilen makine ihracatımız incelendiğinde 2010 yılında en fazla sırasıyla “muslukçu, borucu eşyası”, “metalleri dövme, işleme, kesme, şataflama presleri, makineleri” ve “dokuma maddelerini yıkama, kurutma, ütüleme makine ve cihazları” ihracatı gerçekleşti.
2010 yılında Türkiye’nin
Vietnam’dan 84’üncü fasıl itibariyle en fazla ithal ettiği ürün grupları sırasıyla “matbaacılığa mahsus baskı makineleri, yardımcı makineler”, “hesap, muhasebe, kaydedici kasa, damga basan makineler” ve “buhar jeneratörleri, kızgın su üreten kazanlar” oldu.
Çağlar Çelikbilek Akon Hidrolik Satış Sorumlusu
“Vietnam’a ihracatımız yükselişte”
“Akon Hidrolik, 1980 yılında mobil hidrolik sektörüne yönelik valf ve komponentler üretmek amacıyla İzmir’de kuruldu. Şu anda monob - lok ve dilimli tip kumanda kolları imalatında 35lt/dk’dan 150lt/dk’ya kadar geçirgenliğe sahip ürünleri, yıllık 100 bin spool üretim kapasitesi ve 29 yıllık tecrübesiyle sektöründe en geniş ürün gamını sunan üreticilerden biri konumundadır. Vietnam’da iş makineleri sektöründeki çeşitli uygulamalara yönelik olarak hidrolik yön kontrol valfleri ihraç ediyoruz. Ürünlerimiz traktör ön yükleyicileri, çöp araçları ve mobil vinç gibi uygulamalarda kullanılıyor. 2011 yılı başından bu y ana Vietnam’a ihracatımız 60 bin euroyu buldu, geçtiğimiz bir yıl içerisindeki toplam ihracatımız ise 140 bin euroya ulaştı. 2008 yılında başlayan ticari ilişkilerimiz ile Vietnam’a üç yılı aşkın bir süredir yükselen bir trendle ihracat yapıyoruz. Vietnam, büyüyen bir pazara ve ekonomiye sahip. Ülkenin, makine sektörüne ve firmamızın hedef pazarına yönelik potansiyeli çok fazla ve talep giderek artıyor. Bu sebeple terminli ve artan siparişleri, gelişen iş ilişkileriyle birleşince avantajlarını yaşıyoruz. Ancak bu avantajlarının yanında pazarın özellikle coğrafi konumu sebebiyle oldukça rekabetçi pazarlara yakın olması fiyatlarda rekabetçi kalabilmeyi ve pazarda tutunmayı zorlaştırıyor.”
Orhan Er Akyapak Makine Yönetim Kurulu
“Vietnam ikinci Çin olarak anılıyor”
“Vietnam’a ihracatımız AKBEND AHS serisi hidrolik ve mekanik silindir makineleri, APK serisi hidrolik ve mekanik profil bükme makineleri, CNC plasma kesim makineleri, AKDRILL ADM serisi delik delme ve markalama hatları ve kordon makinelerinden oluşuyor. Vietnam pazarı bizim için, 2000’li yıl ların ilk yarısından itibaren dışa açılan ve gelişen Vietnam ekonomisine paralel olarak önemini yükselen bir ivmeyle arttırmaya devam ediyor. Vietnam tarıma önem veren dışa kapalı ekonomik modelden çıkışıyla birlikte Güney Doğu Asya’nın parlayan yıldızı konumuna her geçen gün daha fazla yakınlaşıyor. Vietnam bugün ikinci Çin olar ak anılıyor. Vietnam’a ihracatımızı 2003 yılında başlattık. Vietnam ihracatımızın özel sektör yatırımlarının ve Vietnam devletinin bu konudaki teşviklerinin artışı, ülke insanının ve firmaların dış ticarete daha iyi adapte olabilecek koşullara erişmesi ile birlikte artacağını düşünüyoruz. Şu an atıl halde var olan potansiyel de önümüzdeki yıllarda aktif hale gelecektir. Vietnam ile iş ilişkisi içinde olmanın avantajlarını, ülkenin doymamış bir pazarı olması, metal şekillendirme, çelik konstrüksiyon ve benzer sektörlerdeki firmaların makine parkurlarındaki dünya standartlarına uyum eksikliği ve bu yönde efor sarf edilmesi olarak sıralayabiliriz. Fakat ülkenin dış ticarete açık bir yapıya sahip olmaması ve bu konudaki amatörlükleri, gümrük mevzuatları ve vergiler bizim için dezavantaj sayılabilecek unsurlar olarak öne çıkıyor.”