Özel Sanko Koleji öğrencileri, fabrikalarda kullanım sonrası kanalizasyona dökülen yüksek sıcaklıktaki suyun ısısını termal...

Özel Sanko Koleji öğrencileri, fabrikalarda kullanım sonrası kanalizasyona dökülen yüksek sıcaklıktaki suyun ısısını termal transferle geri kazanarak enerji tasarrufu sağladı.

Türkiye genelinde gerçekleştirilen bilimsel proje yarışmalarına düzenli olarak katılan Gaziantep Özel Sanko Koleji, farklı alanlarda hazırladığı projelerle çeşitli ödüller kazandı. TÜBİTAK tarafından organize edilen yarışma için Isı Kazanım İstasyonu Projesi geliştiren Rehber Öğretmen Hasan Gökhan Aslan ve öğrencileri, projeleriyle ilgili sorularımızı yanıtladı.

Isı kazanımı üzerine proje geliştirme düşüncesi nasıl ortaya çıktı? Projenizle ilgili teknik bilgileri paylaşır mısınız?
Hasan Gökhan Aslan: Sorumluluk bilinci, çevre duyarlılığı ve ekip ruhuyla her yıl çok sayıda bilimsel proje üreterek TÜBİTAK ve benzeri prestijli yarışmalara düzenli olarak katılıyoruz. Bu çalışmamızı da TÜBİTAK yarışması için hazırladık. Projemizde, sıcak su kullanan fabrikalarda (tekstil, halı, bulgur vb.), kullanım sonrası kanalizasyona dökülen yüksek sıcaklıktaki suyun ısısının termal transferle geri kazanılması ve bu yolla hem enerji tasarrufu sağlanması hem de doğaya verilen zararın en aza indirilmesini amaçladık. Araştırma ve taramalarımızda, atıl ısı enerjisinin sanayinin bazı alanlarında nadir de olsa eşanjör sistemiyle geri dönüştürülerek kullanıldığını gördük. Bu genellikle kömür kazanlı sistemlerde, yanmış kömürün kor halindeyken yanma bölümlerinden alınıp başka bir sisteme aktarılarak, bu sistemde dolaşan soğuk suya ısı transfer etmesi ya da yanma bölümünde (yanma işlemi tamamen tamamlandıktan sonra) su dolaştırılmak suretiyle suya ısı transferi sağlanması şeklinde gerçekleşiyor. Bu yolla elde edilen sıcak su genellikle temizlik (iş sonunda işçilerin duş alması v.s.) nadiren de fabrikanın ofis gibi küçük bazı bölümlerinin ısıtılması için kullanılıyor. Bu kullanım her ne kadar ısı geri dönüşümü sağlasa da atıl ısının küçük bir bölümünü dönüştürmeye tekabül ettiği ve maliyeti yüksek, getirisi az olduğu için fazla tercih edilmiyor. Ayrıca bu yöntemde, atıl sıcak suyun değil, kömür kazanlı sistemlerde yanma bölümündeki atıl ısının geri dönüşümü sağlanıyor. Projemizde ise kazanın bir kez kaynamasından sonra meydana gelen atıl sıcak suyun ısısını, pek çok kez kaynatılması gereken suyun ısıtılmasına yardımcı olmak için kullandık. Böylelikle ciddi bir enerji tasarrufu sağlamanın yanında daha düşük yakıt tüketimiyle doğaya verilen zararı azaltmayı hedefledik.

Öğrencilerinizin projeye katkısı hangi düzeyde gerçekleşti? Proje üzerinde ekip olarak ne kadar bir süre çalıştınız?
Hasan Gökhan Aslan: Bu proje öğrencilerin çevre bilincinin bir ürünü olarak, uzun süreli araştırma ve gözlemlerin sonucunda ortaya çıktı. Proje fikrinin oluşmasından sonra öğrencilerle birlikte üç ay üzerinde çalıştık. Daha yüksek verim için birkaç kez başa dönüp sistemimizi güncelleyerek son haline getirdik.

Bilimsel projelerin öğrencilerin eğitimi üzerindeki etkisini nasıl görüyorsunuz?
Hasan Gökhan Aslan: Öğrencilerimizin hayata atıldıklarında kendilerini başarılı ve mutlu hissedebilmelerinin yolu yüksek üretkenliğe sahip bireyler olarak yetişmelerinden geçiyor. Bu tip bilim projelerini başarının ilk adımı olarak görüyoruz. Yeni nesillerin üretkenlik kültürüyle yetişebilmesi için eğitimleri süresince çeşitli projelerde aktif görev alması gerektiğini düşünüyorum.

Benzer yarışmalarda eğitim kurumunuzun ödüle layık görüldüğü projeler var mı?
Hasan Gökhan Aslan: Özel Sanko Okulları “Gaziantep’ten dünyaya açılan eğitim ekolü olmak” vizyonuyla 2001 yılında kuruldu. Kurulduğu günden itibaren bilime ve bilimsel çalışmalara önem verdi. Eğitim kurumumuz ürettiği projeleri, herhangi bir yarışmadan derece elde etmek güdüsüyle değil;  topluma, ülkeye ve hatta dünyaya karşı duyduğu sorumluluk bilinciyle gerçekleştirdi. 2012 yılında okulları arasına Özel Sanko Fen ve Teknoloji Lisesi’ni katan kurumumuz, bu liseyle birlikte ileri teknolojiyle donatılmış birçok yeni laboratuvarı da öğrencilerin hizmetine sundu. Nitelikli eğitim sunmaya yönelik bu çalışmalar kısa sürede meyvesini verdi ve okulumuz farklı proje yarışmalarında sayısız ödüle layık görüldü.

Projeniz hangi alanlarda kullanılabilecek? Sağladığı somut katkılar neler olacak?
Hasan Gökhan Aslan: Projemiz sanayinin farklı alanlarında kullanılabilir. Sistemimiz atıl ısı enerjisini geri dönüştürerek sanayi kuruluşlarının çevreye verdiği zararı azaltacak, ekonomi ve sağlık gibi birçok konuda ciddi katkılar sağlayacak.

Bilimsel bir proje içinde yer almaya nasıl karar verdiniz?
Nihat Furkan Eratılgan: Okulumuzda sorumluluk bilinci taşıyan her öğrenci çevre duyarlılığıyla çeşitli projeler geliştirmektedir. Bu anlamda neler yapabileceğimizi düşünüp araştırırken işleyişinde sıcak su kullanan fabrikalarda açığa çıkan ve bizce geri dönüştürülebilecek devasa atıl enerjiyi fark edip bu konuda çalışmalara başladık. Böylece projemizde ilk adımı atmış olduk.

Projeyi hazırlarken kimlerden destek aldınız? Bilim projelerinde görev almanın eğitim hayatına neler katacağını düşünüyorsun?
Muhammet Enes Özsaygılı: Projemizin her aşamasında başta okulumuz, danışman öğretmenimiz, inceleme ve araştırma için gittiğimiz fabrika yetkilileri bizden desteğini esirgemedi. Birçok kişi ve kurumun teşvik edici yaklaşımları kendime duyduğum güveni ve motivasyonu artırdı. Bu çalışmaları gerek eğitim gerekse de iş hayatıma yönelik önemli bir yatırım olarak görüyorum.