Çin, Almanya ve İtalya’dan sonra ençok Türkiye’den makine ithal eden komşuülkeler, 2011 yılında Türk makinesine...
Çin, Almanya ve İtalya’dan sonra ençok Türkiye’den makine ithal eden komşuülkeler, 2011 yılında Türk makinesine rağbetgösterdi. Komşu ülkelere yönelik toplam makine ve aksam ihracatımız 2011 yılında 1,7milyar dolar olarak kaydedildi. Komşu ülkelerin tüm ürünlerdeki ithalatında da Türkiye 16,2 milyar dolar seviyesiyle ikinci sırada yer aldı.
Uluslararası rekabetin hergeçen gün arttığı globalleşen dünya ekonomisine uyum sağlamakve güçlü bir dış ticaretledünya ticaretinden daha fazla pay alabilmekancak bölgesel ekonomik sistemlerlemümkün oluyor. Türkiye’ninise kara yoluna bağlı sınır komşuları arasında Bulgaristan, Yunanistan,Gürcistan, Suriye, İran ve Irak bulunur.Ülkelerin kimlik ve kültür olarak yakın oldukları, ortak geçmiş paylaştıkları kendi çevrelerindeki ülkelerle ticaret yapmaları daha az tanıdıkları ve kendilerine uzak ülkelere nispeten dahakolay ve önemli sayılıyor.
Dış ekonomik ve ticari ilişkilerde,ülkelerin dışa açılma sürecine, sınırkomşularından başlayarak yönelmesiolağan bir gelişmedir. Dışa açılımın ilkevresi sayılan bu sürece ‘ihracat pazarlaması’stratejisinin uygulandığı süreçde denilir. Ağırlıklı olarak komşularınihtiyaç duyduğu mal ve hizmetlerin teminine yönelik bu aşama, coğrafi yakınlık nedeniyle ulaşım imkanlarının daha kolay ve navlun giderlerinin daha düşük olmasına paralel olarak komşularla ticareti cazip kılıyor.Ülkemiz 1959 yılından beri Avrupaprojesi yolunda kararlı adımlar atarken diğer taraftan da, bölgesel oluşumlar(RCD/ECO–İKT/İSEDAK–KEİ) içerisinde çoğu kez öncü roller üstlenerek arayışlarını sürdürdü.
Dışa açılımınmiladı sayılan 1980 kararlarındansonraki süreçte de, Türkiye’nin bölgeseloluşumlar içerisindeki arayışlarıdevam etti. 1996 yılında Gümrük Birliği anlaşmasının fiilen yürürlüğe girmesine rağmen, Türkiye’nin D-8 örneğinde olduğu gibi arayışlarına hala devam ettiği görülüyor.
Bu noktada komşu ülkelerle geliştirdiğimiz makine ve aksamları ihracatımızdada önemli gelişmeler yaşanıyor.Komşu ülkelerin makine ve aksamları ihracatı tablosuna bakıldığında 2011yılı içerisinde Bulgaristan’ın 1,9 milyondolar, Yunanistan’ın 1 milyon dolar,Gürcistan’ın 25 bin dolar ve Irak’ın141 bin dolar değerinde ihracat yaptığı görülüyor.
2011 yılı BM İstatistik Bölümüverilerine göre; komşu ülkelerinmakine ve aksamları ithalatında ise Irak’ın 4 milyon dolar, Yunanistan’ın 3 milyon dolar, Bulgaristan’ın 2,6 milyon dolar ve Gürcistan’ın 665 milyon dolar seviyesine ulaştığı tespit edildi.
Komşu ülkeleregeçtiğimiz seneye göreyüzde 20,6 artışla1,7 milyar dolar değerinde makine veaksamı ihraç ettiğimizve en fazla soğutucuve ısı pompaları gönderdiğimiz tespit edildi.
EN ÇOK SOĞUTUCU GÖNDERDİK
Komşu ülkelere yönelik toplam makineve aksamları ihracatımız 2011 yılında1,7 milyar dolar oldu. Geçtiğimiz sene1,4 milyar dolar seviyesinde seyreden makine ve aksamları ihracatımız, 2011yılına oranla yüzde 20,6 arttı.
2011 yılında söz konusu ülkelere yönelik gerçekleşen ihracatta en fazla “Buzdolapları,Dondurucular ve Diğer Soğutucu ve Dondurucu Cihazlar ve Isı Pompaları”kaleminin gönderildiği görülüyor. 2010yılında 220 milyon dolar değerinde ihracatın yapıldığı kalemden, 2011yılında yüzde 17,3 artışla 258 milyondolar seviyesine gelindi.
Listenin ikinci sırasında ise “Borular, Kazanlar,Tanklar, Depolar vb; Diğer Kaplar İçin Musluklar, Valfler (Vanalar) vb” kalemi var.
Söz konusu kalemde 2010 yılınagöre yüzde 22,8 artış yaşandı. 2010 yılında77 milyon dolar değerinde ürününgönderildiği kalemden 2011 yılında 94milyon dolar değerinde ihracat gerçekleşti.Üçüncü sırada ise “Özellikle 84.25İla 84.30 Pozisyonlarındaki Makinave Cihazlar İle Birlikte KullanılmayaElverişli Aksamlar” kalemi bulunuyor.Söz konusu kalemden ülkemiz komşuülkelere 2010 yılında 66 milyon dolar değerinde ihracat yaptı.
2011 yılındaise bu rakam 88 milyon dolara ulaştı.Böylelikle sıralamada bulunan “Özellikle84.25 İla 84.30 PozisyonlarındakiMakina ve Cihazlar İle Birlikte Kullanılmaya Elverişli Aksamlar” kalemindeyüzde 32,7 artış yaşandı. 2011 yılındabir önceki yıla göre en fazla artışın yaşandığı kalem “Metalleri Haddeleme Makinaları ve Bunların Silindirleri”mal grubunda yaşandı. 2010 yılına göreyüzde 117,2 artışın yaşandığı kalemden2011 yılında 81 milyon dolar ihracat gerçekleşti.
İhracatta aynı dönemde enfazla azalış ise yüzde 2,2 ile “Ev veya Çamaşırhane Tipi Yıkama Makinaları(Yıkama ve Kurutma Tertibatı Bir Arada Olanlar Dahil)” mal grubunda yaşandı.
TURBOJET İTHAL EDİYORLAR
Makine ve aksamları ithalatında komşu ülkeler 2011 yılında toplam 23,5 milyar dolar değerinde ürün ithal etti. 2010 yılına göre ithalatını azaltan ülkelerinen fazla ihtiyaç duyduğu ürün grubuise “Turbojetler, Turbo-Propeller,Diğer Gaz Türbinleri” oldu. Söz konusu kalemden komşu ülkeler 2011 yılında1,7 milyar dolar değerinde ithalatgerçekleştirdi. Listenin ikinci sırasındaise “Hava-Vakum Pompası, Hava/Gaz Kompresörü, Vantilatör, Aspiratör”kalemini bulunuyor.
Söz konusu kalemden 2010 yılına göre komşuülkeler 2011 yılında yüzde 26,3 dahafazla ithalat gerçekleştirdi. Böylelikle2011 yılında 1,3 milyar dolar değerinde ithalat gerçekleşti. Komşu ülkelerin2011 yılında en fazla ithal ettiği listenin üçüncü sırasında bulunan kalemise “Muslukçu, Borucu Eşyası-Basınç Düşürücü, Termostatik Valf Dahil”kalemi oldu. Yüzde 27 artışın yaşandığıkalemden 2010 yılında 954 milyon dolar değerinde ürün ithal ediliyordu.
Komşuülkeler 2011 yılında söz konusu ürün grubundan 1,2 milyar dolar değerindeürün aldı. 2010 yılına göre bu seneithalatındaki en fazla artış “Sıvılar İçin Pompalar, Sıvı Elevatörleri” kalemindeyaşandı. Yüzde 46,9 artışın yaşandığıkalemde 2011 yılında 1 milyar dolardeğerinde ithalat gerçekleşti. En fazladüşüş kaydeden kalem ise yüzde 47,2ile 1 milyar dolar seviyesine inen “Otomatik Bilgi İşlem Makineleri, Üniteleri”oldu.
KOMŞU ÜLKELERİN TERCİHİ TÜRKİYE
Komşu ülkelerin ithalatında Türkiyeönemli bir konumda bulunuyor. Çin,Almanya ve İtalya’dan sonra en çokTürkiye’den ithalat gerçekleştirenülkeler 2011 yılında Türk makinesine rağbet gösterdi. 2010 yılına göreAlmanya ve İtalya’daki ithalatlarını azaltan komşu ülkeler, Türkiye’den yüzde 20,6 değerinde ithalatını artırdı.2010 yılında komşu ülkeler makine ve aksamları ithalatında 1,4 milyar dolardeğerinde ürün ithal ederken bu rakam 2011 yılında 1,7 milyar dolar seviyesine yükseldi.Makine ve aksamları ithalatında komşuülkelerin en fazla Çin malı kullandığıgörülüyor. 2010 yılında komşu ülkelerinÇin’den 3,9 milyar dolar değerindeithalat gerçekleştirdiği tespit edildi.
2011 yılında ise bu rakam yüzde 25 oranındaartış göstererek 4,9 milyar dolar seviyesine yükseldi. Ancak listeninikinci sırasında yer alan Almanya için durum farklı. Almanya’dan 2010 yılında 4,2 milyar dolar değerinde makine veaksamları ithal eden komşu ülkelerintercihi 2011 yılında değişti. Yüzde 15,3azalış kaydeden ülkeden 3,5 milyardolar seviyesinde ithalat yapıldı. Üçüncü sırada yer alan İtalya’da da durumfarklı değil. İtalya’dan makine ve aksamlarıithal eden komşu ülkeler, 2010yılında 3,6 milyar dolar değerinde ürün alırken 2011 yılında 3,5 milyar dolar değerinde ithalat gerçekleştirdi.Komşu ülkeler makine ve aksamlarısektöründe en fazla yüzde 33 ileFransa’dan gerçekleştirdikleri ithalatınıartırdı. En fazla azalış ise yüzde22,2 ile Japonya’dan yapılan ithalatta görüldü.
EN FAZLA ALMANYA’YA MAKİNE GÖNDERİYORLAR
2011 yılında komşu ülkelerin makineve aksamları ihracatında 3,1 milyardolar seviyesini yakaladığı görülüyor.Söz konusu ülkelerin ihracatında 2010yılına göre yüzde 0,4 azalış yaşandı.Komşu ülkelerin 84. fasıl itibariyle enfazla ihracatını gerçekleştirdiği ürüngrubu “Buzdolapları, Dondurucular,Soğutucular, Isı Pompaları” oldu.
Bukalemden 2010 yılında 382 milyon dolar değerinde ihracat yapan ülkeler, 2011yılında 366 milyon dolar seviyesine geriledi.“Muslukçu, Borucu Eşyası-Basınç Düşürücü, Termostatik Valf Dahil”ürün grubu ise listenin ikinci sırasında yer aldı. Bahsi geçen kalemde 2010yılında 220 milyon dolar değerinde ithalat gerçekleştirirken bu kalemde deyüzde 3,8 azalma yaşandı ve 212 milyondolar seviyesine geriledi.
Komşu ülkelerin ihracatında üçüncü sırada ise “Ağır İş Makine ve CihazlarınınAksamı, Parçaları” bulunuyor. Sözkonusu mal grubundan 2010 yılında147 milyon dolar seviyesinde ürün ih -raç eden komşu ülkeler, 2011 yılında184 milyon dolar değerine yükseldi.Komşu ülkelerin makine ve aksamlarıihracatında en fazla artış yüzde 54,5 ile “İçten Yanmalı, Pistonlu Motorların Aksam-Parçaları” kaleminde görüldü. Söz konusu ülkelerinihracatında en fazla azalma yaşadığımal grubu ise “Isı Değişikliği Yöntemiİle Maddeleri İslemek İçin Cihazlar”oldu.
Komşu ülkelerin makine ve aksamları dış ticaretinde en fazla ihracatgerçekleştirdiği ülke Almanya oldu.2010 yılına göre yüzde 13,1 ihracatındaartışın yaşandığı ülkeye, 2010 yılında 384 milyon dolar değerinde makine veaksamı gönderilirken bu rakam 2011yılında 408 milyon dolara yükseldi.
Listeninikinci sırasında bulunan İtalya’yayönelik komşu ülkelerin yaptığı makineve aksamları ihracatında 2010 yılında243 milyon dolar seviyesi yakalandı.Bu rakam 2011 yılında yüzde 21,7oranında artış kaydetti. Üçüncü sıradaise Romanya bulunuyor. Romanya’yayönelik komşu ülkelerin gerçekleştirdiği ihracatta 2010 yılında 274 milyondolar seviyeleri görülürken 2011 yılındayüzde 36,6 azalış yaşandı.
Türkiye komşu ülkelerin makine veaksamları ihracatında 2010 yılına göreen fazla ihracat artışının yaşandığı ülkeoldu. Yüzde 73,6 artışın gerçekleştiği ülkemize yönelik gerçekleşen ihracatta2011 yılında 134 milyon dolar seviyesine gelindi. Böylelikle Türkiye komşu ülkelerin makine ve aksamları ihracatılistesinde 6’ncı sırada yer aldı. En fazlaazalış ise yüzde 36,6 ile Romanya’da görüldü.
GENEL İTHALATLARINDA İKİNCİ SIRADAYIZ
Komşu ülkelerin BM İstatistik Bölümüverilerine göre; fasıllar bazında genel ithalatı 2010 yılında 198,6 milyar dolardeğerindeyken 2011 yılında yüzde 0,4artış göstererek 199,5 milyar dolar seviyesine yükseldi. Komşu ülkelerin ithalatında ilk sırada “Mineral Yakıtlar,Mineral Yağlar ve Müstahsalları,Mumlar” kalemi yer aldı.
Söz konusumal grubundan 2010 yılında 27,7 milyardolar değerinde ithalat gerçekleşirken2011 yılında bu rakam 28,4 milyardolara çıktı. “Makine ve Aksamları” iselistenin ikinci sırasında yer aldı. Komşuülkeler 2011 yılında “Makine ve Aksamları kaleminden 23,7 milyar dolar değerindeürün ithal etti. Listenin üçüncüsırasında ise “Elektrikli Makina veCihazlar, Aksam ve Parçaları” kalemiyer aldı.
“Elektrikli Makina ve Cihazlar,Aksam ve Parçaları” mal grubundan2010 yılında 13,5 milyar dolar değerindeürün ithal eden komşu ülkeler 2011yılında ithalatını artırdı. Yüzde 23 oranındaartışın yaşandığı kalemden 2011yılında 16,6 milyar dolar seviyesindeürün ithal edildi.Tüm ürünlerde komşu ülkelerin ithalatında ilk sırada Çin yer alıyor. 2011yılında 26,9 milyar dolar değerinde ithalatın gerçekleştiği Çin’den sonra Türkiye ikinci sırada yer alıyor.
Çin’e yönelik ithalatta geçen seneye oranla yüzde 21,3 artış yaşanırken Türkiyeöne geçti. Her ne kadar sıralamada Çin’den sonra Türkiye gelse de değişim oranları dikkate alındığında Türkiye’ninyüzde 22,5 artış yaşadığı görülüyor.Türkiye’den genel ithalatta 2010 yılında16,2 milyar dolar değerinde ürün alan komşu ülkeler, 2011 yılında ithalatta artışa yöneldi.Türkiye, 2011 yılında19,8 milyar dolar seviyesine yükseldi.Üçüncü sırada ise Almanya bulunuyor.
Almanya’dan 2010 yılında 17,8 milyardolar değerinde ithalat gerçekleştiren komşu ülkeler 2011 yılında ithalatını azalttı. Böylelikle söz konusu ülkeden2011 yılında yüzde 0,9 azalışla17,6 milyar dolar değerinde ürünithal edildi. İlk 10 ülke sıralamasında ithalatında en fazla artış görülen ülke İspanya oldu. Yüzde 44,2 artışla9’uncu sırada yer alan ülkeden 2011yılında 5,4 milyar dolar seviyesinde ithalat gerçekleşti. En fazla azalış iseİtalya’da görüldü. Yüzde 3,9 ile 4’üncüsırada yer alan İtalya’dan komşu ülkeler 13,6 milyar dolar değerinde ithalat yaptı.
2011 yılında toplam 23,5 milyar dolar değerinde ürün ithaleden komşu ülkelerin en fazla turbojet ve turbo-propellere ihtiyaçduyduğu görülüyor.
230,1 MİLYAR DOLAR İHRACAT GERÇEKLEŞTİRDİLER
Genel ihracat tablolarına bakıldığındakomşu ülkeler 2010 yılında 190,6 milyardolar değerinde ürün ihraç ederken2011 yılında yüzde 20,7 artış yaşayarak 230,1 milyar dolar seviyesine ulaştı.
Komşu ülkelerin en fazla gönderdiği mal grubunu ise “Mineral Yakıtlar, Mineral Yağlar ve Müstahsalları, Mumlar”kalemi oluşturuyor.
“Mineral Yakıtlar,Mineral Yağlar ve Müstahsalları, Mumlar”kaleminden 2010 yılında 124 milyardolar ihraç eden söz konusu ülkeler 2011 yılında yüzde 32,6 artış kaydetti.
Böylelikle komşu ülkelerin bahsigeçen mal grubundaki ihracat değeri164,4 milyar dolar seviyesine yükseldi.İkinci sırada “Bakır ve Bakırdan Eşya”kalemi yer aldı. 2010 yılında 3,4 milyar dolar seviyesinde olan mal grubundan 2011 yılında 4,9 milyar dolar değerindeihracat gerçekleşti. Böylelikle 2010-2011 yılları arasındaki değişimde yüzde44,2 artış yaşandı.
Üçüncü sırada yeralan “Organik Kimyasal Müstahsallar”kaleminde 2010 yılında 3,1 milyar dolardeğerinde ihracat gerçekleştiren komşuülkeler yüzde 36 artış yaşayarak 4,2milyar dolar seviyesinde ihracat gerçekleştirdi.6’ncı sırada yer alan “MetalCevherleri, Cüruf ve Kül” mal grubundaise yüzde 112,7 artış gözlendi.2010 yılında 3 milyar dolar değerinde seyreden mal grubundan 2011 yılında4,1 milyar dolar değerinde ihracat gerçekleşti.
10’uncu sırada yer alan“Yenilen Meyvalar, Kabuklu Yemişler,Turunçgil ve Kavun Kabuğu” mal grubu ise yüzde 44,9 azalış göstererek 2,1milyar dolar seviyesinde kaldı. “Makineve Aksamları” kalemi komşu ülkelerinihracatında ise 8’inci sırada yer aldı.2010 yılına göre değişiklik göstermeyenihracat değeri 3,5 milyar dolar seviyesinde seyretti.
Komşu ülkelerin tüm ürünlerdegerçekleştirdiği ihracatta ilk üç sırayıÇin (yüzde 18,1 pay), Türkiye (yüzde9,6 pay) ve Güney Kore (yüzde 9 pay)aldı. 2011 yılında, 2010 yılına göre ilk10 ülke sıralamasında yüzde 77,3 ileen fazla ihracat artışı kaydedilen ülkeGüney Kore oldu ve aynı yıl söz konusu ülkeye 20,8 milyar dolar değerinde ihracat gerçekleşti. Komşu ülkelerin Türkiye’ye ihracatı ise 2011 yılında bir önceki yıla göre yüzde 58,1 artarak 22,2milyar dolar olarak gerçekleşti.
Çin, Almanya veİtalya’dan sonra en çok Türkiye’den ithalatgerçekleştiren komşu ülkeler, 2011 yılındaTürk makinesine rağbet gösterdi.
BİZ NELER ALIYORUZ?
Komşu ülkelerden makine ve aksamları ithalatımızda ilk sırada “OtomatikBilgi İşlem Makineleri, Bunlara AitBirimler; Manyetik veya Optik Okuyucular,Verileri Koda Dönüştürücüler”kalemi yer alıyor.
2010 yılında 0,7milyon dolar değerinde ithal ettiğimiz söz konusu kalemden 2011 yılındakomşu ülkelerden 36,1 milyon dolardeğerinde yüzde 4.975,7 seviyesinderekor bir artışla ithal ettik.
Listeninikinci sırasında ise “Borular, Kazanlar,Tanklar, Depolar vb Diğer Kaplar İçinMusluklar, Valfler (Vanalar) vb” kalemi bulunuyor. 2010 yılına göre yüzde 134 artışın yaşandığı kalemden 2011 yılında14,4 milyon dolar seviyesine ulaşıldı.
“Özellikle 84.25 İla 84.30 PozisyonlarındakiMakina ve Cihazlar İle Birlikte Kullanılmaya Elverişli Aksamlar” ise listenin üçüncü sırasında yer aldı. Söz konusu kalemden 2009 yılında 7,5milyon dolar değerinde ithalat gerçekleştiren ülkemiz 2011 yılında 9,5 milyondolar seviyesine yükseldi.
