YAPILAN BİR ARAŞTIRMAYA GÖRE YAPAY ZEKÂ, BİRLEŞMİŞ MİLLETLER TARAFINDAN BENİMSENEN 17 TEMEL KALKINMA AMACINA ULAŞTIRACAK TOPLAM 169 HEDEFİN 134’ÜNE KATKI SAĞLIYOR. CEREBRUM TECH KURUCUSU VE YÖNETİM KURULU BAŞKANI DR. R. ERDEM ERKUL, “YAPAY ZEKÂ, VERİ ANALİZİ, OTOMASYON VE KARAR VERME SÜREÇLERİNDE SUNDUĞU AVANTAJLARLA SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMANIN ÖNEMLİ BİR İTİCİ GÜCÜ HALİNE GELMİŞ DURUMDA.” DİYOR.
Yapay zekânın hızlı gelişimi hayatın her alanını değiştiriyor. Birçok sektör yapay zekâ ile yeniden şekilleniyor. Ancak yapay zekânın etkisi bunlarla sınırlı kalmıyor. Yapay zekâ teknolojileri sürdürülebilir kalkınmaya katkı sunarak, dünyanın geleceği açısından da kritik bir rol oynuyor. Sürdürülebilir kalkınma, ekonomik kalkınmanın çevresel ve sosyal alanlardaki gelişmelerle bütünleşik bir şekilde gerçekleşmesi anlamına geliyor. Sürdürülebilir kalkınma çerçevesinde gelişim sağlarken, bugünü ve geleceği aynı anda göz önünde bulundurmak gerekiyor. Bunun için doğal kaynakları en verimli şekilde kullanmak ve sosyal olarak geleceğe dönük ve adil sistemler inşa etmek şart. Bu noktada, bilinçli ve sorumlu bir şekilde kullanılan yapay zekâ teknolojileri devreye giriyor. Yapılan bir araştırmaya göre yapay zekâ, Birleşmiş Milletler tarafından benimsenen 17 temel kalkınma amacına ulaştıracak toplam 169 hedefin 134’üna katkı sağlıyor. Bilinçli ve sorumlu bir şekilde kullanılan yapay zekâ teknolojilerinin daha güzel ve herkes açısından daha yaşanılır bir dünya kurmamızda stratejik bir ortak olduğunu belirten Cerebrum Tech kurucusu ve yönetim kurulu başkanı Dr. R. Erdem Erkul, “Yapay zekâ, veri analizi, otomasyon ve karar verme süreçlerinde sunduğu avantajlarla sürdürülebilir kalkınmanın önemli bir itici gücü haline gelmiş durumda.” diyor. Erkul’a göre yapay zekâ tarım, enerji, sağlık ve çevre gibi alanlardaki uygulamalarıyla verimliliği artırıyor, kaynakların daha iyi yönetilmesini sağlıyor. Yapay zekâ bunun yanı sıra sağlık, eğitim ve sosyal hizmetlerde daha geniş kitlelere ulaşarak kapsayıcılığı artırıyor ve toplumun dezavantajlı kesimlerinin hizmetlere erişimini kolaylaştırıyor. Birleşmiş Milletler de ilk olarak 2019 yılında yapay zekânın sağlık, tarım, enerji ve eğitim gibi alanlarda sürdürülebilir kalkınma amaçlarına katkı sağlama potansiyelini vurgulamış, geçen yıl da yapay zekânın 17 Sürdürülebilir Kalkınma Amacına ulaşma yolunda ilerlemeyi hızlandırma ve mümkün kılma potansiyelini vurgulamıştı. Peki, yapay zekâ bunu nasıl başaracak? Yakından bakalım:
TARIM
Sensörler ve drone teknolojileriyle desteklenen yapay zekâ uygulamaları, toprak sağlığını izleme, sulama ihtiyaçlarını belirleme ve zararlıları tespit etme gibi görevleri yerine getirebilir. Tarım arazilerinin verimliliğini artırarak su ve gübre gibi kaynakların israfını önleyebilir. Araştırmalar, yapay zekâ tabanlı sistemler ve otomasyon tekniklerinin tarımsal verimliliği yüzde 20 ila yüzde 30 oranında artırabileceğini gösteriyor.
YENILENEBILIR ENERJI
Yapay zekâ enerji tüketiminde öngörülerde bulunarak tasarruf sağlamak ve talep yönetimini iyileştirmek için kullanılabilir. Enerji şebekeleri üzerindeki yük dengesi ve enerji depolama çözümleri, yapay zekâ ile daha etkin bir şekilde yönetilebilir. Uluslararası Enerji Ajansı raporlarına göre yapay zekâ ile enerji verimliliği yüzde 15 ila yüzde 20 oranında artırılabilir.
ATIK YÖNETIMI VE GERI DÖNÜŞÜM
Yapay zekâ atık türlerini tanıyarak geri dönüşüm oranlarını artırır ve böylece değerli malzemelerin yeniden kullanımını teşvik eder. Ayrıca, atık miktarını ve türlerini gerçek zamanlı olarak izleyerek, belediyeler EĞITIM Öğrencilerin bireysel ihtiyaçlarına göre içerik sunan yapay zekâ uygulamaları, eğitim kalitesini artırarak daha kapsayıcı bir eğitim ortamı yaratabilir. Öğrencilerin güçlü ve zayıf yönlerini analiz ederek en uygun öğrenme yöntemlerini sunabilir.
AKILLI ŞEHIRLER
Yapay zekâ trafik yönetiminde, gerçek zamanlı veriler kullanarak trafik akışını iyileştirir; böylece hem sıkışıklığı azaltır hem de hava kirliliğini düşürür, sensör teknolojisiyle atık toplama rotalarını iyileştirir, geri dönüşüm oranlarını artırarak atık yönetimini daha verimli hale getirir. Yine yapay zekâ uygulamaları, enerji verimliliği açısından akıllı binalar ve şebekeler aracılığıyla enerji tüketimini izler ve iyileştirerek gereksiz harcamaları önler. Bunun yanı sıra kamu güvenliği ve afet yönetimi gibi alanlarda da etkin çözümler sunarak şehirlerin sürdürülebilirliğini ve yaşam kalitesini artırır.
KAPSAYICILIK
Yapay zekâ sağlık, eğitim ve sosyal hizmetlerde daha geniş kitlelere ulaşarak kapsayıcılığı artırır ve toplumun dezavantajlı kesimlerinin hizmetlere erişimini kolaylaştırır. ve işletmeler için daha bilinçli karar alma imkânı sunar.
SAĞLIK
Yapay zekâ hastalıkların erken teşhisi, tedavi süreçlerinin kişiselleştirilmesi ve sağlık hizmetlerine erişimin artırılması gibi alanlarda, büyük veriyi işleyerek etkili çözümler sunuyor. Yapay zekâ tabanlı görüntü analizi sistemleri hastalıkların daha hızlı ve doğru teşhis edilmesini sağlıyor. Bu sayede tedavi süreçlerinin etkinliği de artıyor.